HDFC ची कहाणी: चाळीतून बाहेर पडलेल्या हसमुखभाई पारेख यांनी म्हातारपणात बँक सुरू केली.-The Story of HDFC: Hasmukhbhai Parekh, who came out of Chali, started the bank in his old age.
HDFC ची कहाणी: चाळीतून बाहेर पडलेल्या हसमुखभाई पारेख यांनी म्हातारपणात बँक सुरू केली.
आयसीआयसीआय बँकेतून निवृत्त झाल्यानंतर हसमुखभाई पारेख यांनी त्यांचे स्वप्न पूर्ण केले आणि एचडीएफसीचा पाया घातला. प्रत्येक भारतीयाला स्वतःचे घर असावे, असे त्यांचे स्वप्न होते. याच विचारातून त्यांनी एचडीएफसी ही गृह वित्त संस्था सुरू केली. त्यामुळे त्यांना भारतात गृहकर्जाचे जनक देखील मानले जाते.
HDFC ही गृहवित्त संस्था सुरू करणाऱ्या हसमुखभाई पारेख यांची आज पुण्यतिथी आहे. 18 नोव्हेंबर 1994 रोजी देशाने आर्थिक जगतातील हे प्रसिद्ध व्यक्तिमत्व गमावले. हसमुखभाई पारेख यांचे जीवन प्रेरणांनी भरलेले आहे. आयुष्याच्या शेवटच्या काळापर्यंत ते बँक आणि आर्थिक कामात मग्न होते. आधी आयसीआयसीआय बँकेत नोकरी आणि नंतर निवृत्तीनंतर एचडीएफसी (हाऊसिंग डेव्हलपमेंट फायनान्स कॉर्पोरेशन) सुरू करणाऱ्या पारेख यांचे आयुष्य कठीण होते.
बालपण चाळीत गेले.
हसमुखभाई पारेख यांचा जन्म 10 मार्च 1911 रोजी सुरत येथे झाला. वडिलांसोबत चौलमध्ये बालपण घालवलेले हसमुखभाई पारेख देशाला खासगी क्षेत्रातील सर्वात मोठी बँक देतील, याची कल्पना त्यांच्या कुटुंबीयांनीही केली नव्हती. हसमुखभाईंना त्यांच्या क्षमतेच्या जोरावर लंडन स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्समध्ये फेलोशिप मिळाली. त्यानंतर मायदेशी परतत त्यांनी मुंबईतील सेंट झेवियर्स कॉलेजमधून पदवी पूर्ण केली. त्यांनी आपल्या करिअरची सुरुवात स्टॉक ब्रोकिंग फर्म हरिकशनदास लखमीदास सोबत केली आणि 1956 मध्ये ते ICICI बँकेचा भाग बनले. येथे त्यांनी उपमहाव्यवस्थापक ते बँकेचे अध्यक्ष व व्यवस्थापकीय संचालक अशी जबाबदारी सांभाळली. 1976 मध्ये बँकेतून निवृत्त झाल्यानंतर ते मंडळाचे अध्यक्ष राहिले. पारेख यांना नेहमीच लोकांमध्ये राहणे आवडते. सामान्य लोकांमध्ये राहणे, त्यांच्यासाठी काम करणे त्यांना आवडायचे. भारतातील प्रत्येक नागरिकाला स्वतःचे घर असावे हे त्यांचे स्वप्न होते. आयसीआयसीआय बँकेतून
निवृत्तीनंतर त्यांनी त्यांच्या स्वप्नावर काम करण्यास सुरुवात केली.
भारताच्या बँकिंग आणि वित्त क्षेत्राची सखोल माहिती असलेल्या पारेख यांनी निवृत्तीनंतरही विश्रांती घेतली नाही. त्यांनी वयाच्या ६६ व्या वर्षी हाऊसिंग डेव्हलपमेंट फायनान्स कॉर्पोरेशन (एचडीएफसी) सुरू केले. HDFC ही देशातील पहिली संस्था होती जी केवळ गृहनिर्माण वित्तासाठी समर्पित होती. पारेख ही अशी व्यक्ती होती ज्यांनी पहिल्यांदाच देशवासीयांना गृहकर्जाची सुविधा उपलब्ध करून दिली. सर्व नकारात्मक अनुमानांच्या दरम्यान, त्यांनी आपल्या दूरदृष्टीने एचडीएफसी ही केवळ गृहनिर्माण क्षेत्रातच नव्हे तर बँकिंग क्षेत्रातही मोठी संस्था बनवली.
वैयक्तिक जीवनात एकटेपणा.
व्यावसायिक जीवनात यशस्वी ठरलेल्या पारीख यांचे वैयक्तिक आयुष्य एकाकीपणात गेले. पत्नीच्या मृत्यूमुळे आणि मूल नसल्याने त्यांच्या आयुष्यातील शेवटचा क्षण एकाकीपणात गेला. त्यांची भाची हर्षबेन आणि त्यांचे पुतणे दीपक पारीख त्यांच्या शेवटच्या क्षणी त्यांच्यासोबत राहिले. हसमुखभाई पारेख यांनी त्यांच्या एकाकीपणाबद्दल अनेकदा बोलले होते. कोणावर तरी प्रेम करण्यापेक्षा त्याचे प्रेम समजून घेणे महत्त्वाचे आहे, असे त्यांनी अनेकवेळा सांगितले होते. 1992 मध्ये, भारत सरकारने त्यांना बँकिंग आणि वित्त क्षेत्रातील योगदानासाठी पद्मभूषण देऊन सन्मानित केले.
टिप्पण्या